Motorla yaşam
Sürüş eğitimi yolda olabileceği gibi özel pistlerde de alınabilir. Ülkemizde genelde motosiklet üreticisi firmalar tarafından desteklenen bu eğitimlerin sürüş güvenliğine faydaları tartışmasızdır.
Bu bölümde kendi katıldığımız eğitimlerle ilgili bilgilendirmeler bulunacak. İleride küçük bilgiler içeren pratik notlarla zenginleştirmek niyetindeyiz ancak zaman alacaktır. Siz yine de özel bir sorunuz varsa yorum yapmaktan çekinmeyin lütfen.
Çoğu motosiklet sürücüsü ortalama bir sürücüden daha güvenli ve becerikli olduğunu düşünür ama bu genelde doğru değildir. Motosiklet trafik kazalarının %90’ı insan hatası sebebiyle gerçekleşir. Kaza sadece kötü şans yüzünden değil, güvensiz sürüş uygulamaları nedeniyle olur. Sürüş güvenliği ekstra bir özellik olarak görülmemeli, sürüş yönteminizin içine işlemelidir.
Trafik kazaları kazayla gerçekleşen ölümlerin neredeyse yarısına eşittir ve neredeyse tek başına 30 yaş altındaki yetişkin ölümlerinin en büyük sebebidir.
Ortalama bir otomobil sürücüsü yılda 15,000 km yol yapar ve bu süreçte %15 kaza yapma ihtimali vardır. Otomobil sürücülerine göre motosiklet sürücülerinin riski ise çok daha yüksektir. Şöyle ki;
Ortalamadan daha fazla kaza yapma ihtimali olan sürücüler ise;
İstatistikler açıkca ve ısrarla gösteriyor ki, genç, deneyimsiz ve erkek sürücülerin motosiklet kazasına karışma olasılığı daha yüksektir;
İstatistiklere göre kazaların;
Teorik eğitimin amacı sürüş becerinizi ve güvenliğini arttırarak yol ve trafik şartlarından en iyi şekilde faydalanmanızı sağlamaktır. Bu iki konu aynı yeteneğin dışa vurumudur – motosikletinizin pozisyonunu ve hızını yoldaki diğer her şeye göre kontrol edebilme becerisi. Kaza yapmak, hatta neredeyse kaza yapacak durumda kalmak, genelde bu kontrolün kaybını temsil eder – bu da sürüş becerisinde eksiklik anlamına gelmektedir. Teorik eğitim sürüşünüzü etkileyen şu üç faktör hakkında farkındalığınızı geliştirerek becerinizi geliştirmenize yardım eder, kendi yetenekleriniz, motosikletinizin özellikleri ve yol ve trafik şartları.
Burada anlatılan konuların pratikte uygulanması, hatta özellikle bir eğitim süresince veya sonrasında izlenmesi size daha çok fayda sağlayacaktır.
Buradaki konular modern bir motosiklet düşünülerek hazırlanmıştır ve küçük – büyük, eski – yeni tüm motosikletleri ve tüm tiplerle alakalıdır. Yine de sürüşünüzü kendi motosikletinizin özelliklerine göre düzenlemeniz gerekir.
Bir motosikletin temel tasarımı ve yardımcı ekipmanları sürüş karakteristiğini oldukça etkiler. Bunlar farklı motosikletler arasında oldukça değişir ve tüm değişkenleri bir metinde değerlendirmek mümkün değildir. İyi sürmek için motosiklet geometrisini, fren sistemlerini, ABS’yi ve diğer detayları iyi anlamalı ve üreticilerin verdiği bilgileri güzel değerlendirmelisiniz.
Motosiklet ehliyetinizin olduğunu, dolayısıyla trafik kurallarını ve temel sürüş bilgilerini bildiğinizi varsayar, dolayısıyla motosiklet sürmeyi öğretmez. Motosiklet sürüşünüzü geliştirmeyi hedefler.
Bu eğitim metnini okumak sizi daha iyi bir sürücü yapmaz. Pratik her beceriyi geliştirmenin en gerekli şartıdır. Önemli olan burada okuduklarınızı ne kadar iyi hatırladığınız değil, öğrendiklerinizi sürüşünüze ne kadar iyi uyguladığınızdır. Burada anlatılanların çoğu oldukça basit konulardır. Sürüş becerilerini en iyi seviyeye getirmek uygulamayı sürekli hale getirmekten geçer. Tüm teknikler muhakemeye dayanır ve muhakeme sadece pratikle gelişir. Bahsedilen aktiviteler günlük sürüşleriniz sırasında pratik yapabileceğiniz şekilde tasarlanmıştır. Amacınız burada anlatılanları sistematik bir şekilde uygulamak, böylece her sürüşünüzün bir parçası yapmak olmalıdır.
Burada anlatılanları tek seferde okuyup bitirmek yerine bir bölümü okumanızı, sürüşünüze uygulamanızı, yeterince pratik yaparak kendinizi geliştirmenizi ve sonra diğer konulara devam etmenizi tavsiye ederiz. Konu sırası buna göre tasarlanmıştır.
İyi bir motosiklet sürücüsü olmak demek, öğrenmeyi hiç bırakmamak demektir. Becerilerinizi geliştirmek için bildiklerinizi geliştirme sorumluluğunuzun farkında olmanız gerekir. Bunun için sürekli incelemeniz ve gerekli gördüğünüzde sürüşünüzü geliştirmeniz gerekir. Motosikletler ve sürüş şartları sürekli değiştiğinden becerileriniz bu değişikliklere ayak uydurmak zorunda, aksi takdirde eski, uygunsuz ve hatta tehlikeli hale gelebilirler. Her sürüşünüzü becerilerinizi gözden geçirmek ve geliştirmek için bir fırsat olarak görün. Sadece bakışınızı ve bilginizi sürekli geliştirerek güvenli ve etkili sürüş sorumluluğunuzu yerine getirebilirsiniz.
İyi bir sürücü aşağıdaki özelliklerinden dolayı hareketlerinde yüksek verime sahiptir.
Güvenli bir sürücü olmanızı tepkilerinizin hızı değil tehlikeleri farketme ve tepki verme beceriniz belirler. Ses ve ışık gibi basit uyarıcılara hızlıca tepki verebilmek tek başına kaza riskini azaltmaz. Genç ve deneyimsiz sürücüler genelde bu tip basit uyarıcılara çok hızlı tepki verirler ancak tehlikeleri farketmeleri çok yavaştır.
Tehlikeleri tespit etme becerisi diğer bir çok beceri gibi öğrenilir ve kısmen deneyime bağlıdır. Daha deneyimli sürücülerin olası belaların erken işaretlerini hisseden yanları gelişmiştir. Riskler ortaya çıktığında, tehlikeli bir şekle dönüşüp dönüşmediğini bilinçaltında tepki vermeye hazır bir şekilde bekleyerek takip ederler. Potansiyel tehlikenin daha çok farkında olduklarından sürüş sırasında daha uyanıktırlar ve bu da konsantrasyonlarını korumalarına yardımcı olur.
Bu bölümde nasıl daha iyi bir sürücü olabileceğinizden bahsedeceğiz. Fiziksel özelliklere değil, sürüş becerilerinin zihinsel kısmına ve bununla beraber davranışların ve konsantrasyonun sürüş performansını nasıl etkilediğine odaklanacağız.
Araştırmalar davranışların sürüş güvenliğini etkilediğini kanıtlıyor ama uygun davranışları geliştirmek sanıldığı kadar kolay değildir. Öncelikle davranışların önemini kavramayı ve güvensiz davranışları değiştirmek için kişinin kendini adamasını gerektirir. Bu bölümün ilk kısmı iyi sürücünün özelliklerine odaklanıyor. Devamı ise trafik kazalarının dağılımına bakarak kimlerin daha çok risk altında olduğunu ortaya koyuyor. Bu veriyi anlamak, uygun olmayan davranışların anlaşılmasına ve değiştirmek için ilk adımın atılmasına yardımcı olacaktır.