Güvenli ve etkili bir sürüş için planlama şarttır. Dikkatle gözlemlediğiniz bilgiler sürüş hareketlerinizi planlamanıza yardımcı olur. Planlamanın amacı mevcut şartlar dahilinde doğru pozisyonda, doğru viteste, doğru hızda olabilmeniz ve tüm bunları doğru zamanda yapabilmenizdir. Şartlar sürekli değişeceğinden hep yeni bir plan oluşacaktır. Etkili planlama tüm bu planlama ve yeniden planlama sürecinin tekrarı le mümkündür. Sürücü olarak elinizdeki tüm imkanları planınızı yapmak için kullanabilmeniz gerekir. Her plan aşağıdaki basamakları içerir.
Tahmin edin
Tehlikeden sakınmak için ne kadar çok zamanınız varsa o kadar daha güvenli hareket edersiniz. Olabilecekleri tahmin etmeniz size ilave zaman kazandırır. Tahmin beceriniz eğitiminize, deneyiminize ve bu özelliğinizi geliştirmek için harcayacağınız emeğe bağlıdır. Kendinizi geliştirmek için yolda olabilecekleri ve olası aksiyonlarınızı sesli olarak konuşma yöntemini deneyebilirsiniz.
Gördüklerinizden başlayarak ne gibi terslikler oluşabileceğini deneyimlerinizden yola çıkarak tahmin edin. Göremediğiniz noktalardan gelebilecek tehlikeleri düşünün ve kendinizi hazırlayın. Yola fırlayan bir topun peşinden bir de çocuğun koşma ihtimalinin yüksek olduğunu bilirsiniz.
Diğer sürücülerin hareketlerini tahmin etmek de çok önemlidir. Sizi zaten gördüklerini ya da olası bir terslikte doğru hareket edeceklerini düşünmeyin. Diğer araçların hareketlerini dikkatle izlemek size bir sonraki hareketleri hakkında öngörü sağlar ancak iyi bir sürücü de her an hata yapabilir. O nedenle her zaman bir güvenlik payı tutun. Kaza olduktan sonra haklı olsanız ne fayda.
Olası tehlikeleri sıralayın
Tahminlerinizden hangilerinin en olası ve en tehlikeli olduğunu sıralamalısınız ve önem sırasına göre hazırlanmalısınız. Bu sıralama her an değişebileceğinden önceliklerinizi de bu kadar çabuk değiştirebilmelisiniz. Tehikelerin önemi aşağıdakilere göre değişir:
- tehlikenin ne olduğu,
- ne kadar yakında olduğu,
- yolun şekli ve yüzey durumu,
- sabit ya da hareketli olması, hareketli ise hangi yönde olduğu,
- sizin yaklaşma hızınız.
En yüksek önceliği en büyük tehlikeye vermelisiniz.
Ne yapacağınıza karar verin
Tehlikeleri belirleyip sıraladıktan sonra ne yapacağınıza karar vermelisiniz. Amacınız daima kendinizi ve diğerlerini güvende tutmak olmalıdır. Tepkiniz aşağıdakilere bağlı olacaktır:
- neyi görebildiğiniz,
- neyi göremediğiniz,
- mantıken neyin olabileceği,
- en kötü ne olabileceği,
- olay tamamen farklı gelişirse ne yapılabileceği.
İyi bir planlama yapmışsanız kararlarınızı metodolojik olarak anında ve tereddüt etmeden verirsiniz. Sürüşünüz sırasında sürekli tahmin etmeli, tehlikeleri sıralamalı ve ne yapacağınıza karar vermelisiniz. İlk başlarda sürekli bu üç adımı bilinçli bir şekilde takip etmek zor gelebilir ancak sürekli yaparsanız size doğal gelecektir ve tepkilerinize hızlı ve güvenilir bir temel sağlayacaktır.
Olaylar genelde bir anda gelişmez ve gelişirlerken iyi bir planlama yapmışsanız kurtulma ihtimaliniz çok yüksektir. Ne kadar erken farkederseniz kurtarmak için o kadar çok zamanınız olur.